برجستگی استخوانی روی جمجمه کودک

رزرو نوبت:  03132240943 و 09925062005

برجستگی استخوانی روی جمجمه کودک یا نوزاد چیست؟

برجستگی استخوانی روی جمجمه یک نهاد آناتومیک طبیعی است. به ندرت ممکن است هیپراستوز را نشان دهد و در مواردی می تواند برجسته و باعث درد شود. پسری 14 ساله با درد موضعی در ناحیه پس سری همراه با وجود توده استخوانی منحنی به آرامی در حال رشد همواره در شانه زدن و خوابیدن در حالت خوابیده مشکل داشت.  معاینه موضعی وجود یک تورم سخت سنگی و غیر حساس به طول تقریبی 1.2 سانتی متر و شکل مخروطی منحنی را نشان داد که روی ناحیه برجستگی استخوانی روی جمجمه با برآمدگی رو به پایین قرار داشت، پوست روی آن آزادانه حرکت می کرد و می توانست از توده زیرین نیشگون بگیرد. اشعه ایکس از جمجمه، نمای جانبی، وجود توبرکل اکسیپیتال خارجی رو به پایین را نشان داد. اما این برجستگی استخوانی رو جمجمه نوزاد یا کودک چیست و آیا نیاز به حراحی دارد؟ برجستگی استخوانی روی جمجمه نشان دهنده یک برجستگی آناتومیکی طبیعی است. با این حال، برجستگی بیش از حد شاخ مانند غیر معمول است. خطوط نوکال سبب به وجود آمدن عضله ذوزنقه ای در قسمت داخلی می شوند که ممکن است بیمار دچار درد شود. عصب اکسیپیتال سوم تقریبا 3 میلی متر از طرف جانبی در رابطه با برآمدگی اکسیپیتال خارجی حرکت می کند و فرضیه پیشنهادی برای درد مقاوم به درمان شامل ترکیبی از عوامل است. با این حال، چنین برآمدگی خارجی شاخ مانند باعث نورالژی اکسیپیتال موضعی می شود.

آناتومی برآمدگی اکسیپیتال خارجی:

برآمدگی اکسیپیتال خارجی برجستگی قابل لمسی است که در امتداد جنبه خارجی قسمت سنگفرشی استخوان اکسیپیتال یافت می شود. در نقطه ای در امتداد خط وسط قرار دارد که در آن صفحات پس سری و نوکال به هم می رسند. از اینیون تشکیل شده است که یک نقطه جمجمه ای است که در نوک برآمدگی اکسیپیتال قرار دارد. برآمدگی اکسیپیتال خارجی یک محل مبدا برای قسمت نزولی عضله ذوزنقه و یک محل اتصال برای رباط نوکال ایجاد می کند. در مردان بیشتر از زنان است.

ساختار و عملکرد استخوان های جمجمه:

جمجمه شامل 22 استخوان است که از طریق بخیه های جمجمه به هم متصل می باشند. عملکرد جمجمه انسان حمایتی و محافظتی است. ماهیچه های صورت و پوست سر را با ایجاد اتصالات عضلانی و تاندونی پشتیبانی می کند، از ساختارهای عصبی عروقی محافظت می کند و سینوس های مختلف را برای سازگاری با افزایش فشار در خود جای می دهد. جمجمه دارای سوراخ های متعددی است که اجازه عبور ساختارهای عصبی عروقی به داخل و خارج جمجمه را می دهد. اعصاب جمجمه و برخی از عروق بیشتر از طریق سوراخ های قاعده خارج می شوند. در زیر لیست مختصری از مهم ترین سوراخ ها و ساختارهای مرتبط آورده شده است.

• صفحه کریبریفرم: عصب بویایی (CN I)
• کانال بینایی: عصب بینایی (CN II) و شریان چشمی
• شقاق اربیتال فوقانی: عصب چشمی (CN III)، عصب تروکلئار (CN IV)، عصب ابدکنس (CN VI)، تقسیم چشمی عصب سه قلو (CN V1)
• فورامن روتونوم: تقسیم فک بالا عصب سه قلو (CN V2)
• فورامن بیضی: تقسیم فک پایین عصب سه قلو (CN V3)
• سوراخ استیلوماستوئید: عصب صورت (CN VII)
• گوش شنوایی داخلی: عصب صورت (CN VII) و عصب دهلیزی (CN VIII)
• سوراخ ژوگولار: عصب گلوفارنکس (CN IX)، عصب واگ (CN X)، عصب جانبی نخاعی (CN XI) و ورید ژوگولار
• کانال هیپوگلوسال: عصب هیپوگلوسال (CN XII)
• فورامن مگنوم: ساقه مغز، ریشه نخاعی عصب کمکی (CN XI) و شریان های مهره ای

برجستگی استخوانی روی جمجمه یا برآمدگی اکسیپیتال خارجی یک برآمدگی استخوانی برجسته از استخوان پس سری جمجمه است. به طور معمول در مردان قابل لمس تر است، که برجسته ترین نقطه آن به عنوان اینیون نامیده می شود. خطوط فوقانی نوکال از برآمدگی اکسیپیتال خارجی امتداد یافته اند. این نشانه ها با هم مرز بین پوست سر و گردن را تشکیل می دهند. یک خط فرضی، خط پری کرانیوسرویکال، از برآمدگی اکسیپیتال خارجی تا نقطه میانی چانه کشیده شده و سر را از گردن مشخص می کند. برآمدگی اکسیپیتال خارجی به عنوان یک نقطه اتصال برای رباط نوکال و همچنین عضله ذوزنقه ای عمل می کند. اما به طور کلی هر برجستگی استخوانی روی جمجمه کودک یا نوزاد نیاز به معاینه و بررسی توسط پزشک متخصص دارد. بهترین کار این نیست که پس از مشاهده این موضوع بدون تعلل با پزشک متخصص مشورت کنید و اقدمات لازم را انجام دهید.  

برآمدگی پشت سر نوزاد | دلایل، نشانه‌ها و راهنمای والدین

برآمدگی پشت سر نوزاد یکی از موضوعات رایج و نگرانی‌برانگیز برای والدین است. این برآمدگی ممکن است طبیعی باشد یا ناشی از شرایط پزشکی خاص، بنابراین تشخیص دقیق و بررسی توسط پزشک متخصص اهمیت دارد.

---

دلایل شایع برآمدگی پشت سر نوزاد

1. سازگاری طبیعی سر با تولد
   در برخی نوزادان، استخوان‌های جمجمه نرم هستند و برآمدگی خفیف ممکن است به دلیل فشار هنگام تولد یا تغییر شکل طبیعی جمجمه ایجاد شود.

2. سوراخ‌های جمجمه یا استحکام ناقص استخوان‌ها
   برخی نوزادان ممکن است سوراخ کوچک در جمجمه (Fontanelle) یا نرمی استخوان داشته باشند که باعث برآمدگی پشت سر شود.

3. تورم یا هماتوم زیر پوست

   • Caput succedaneum: تورم موقت ناشی از فشار هنگام زایمان

   • Cephalohematoma: تجمع خون بین استخوان و پوست که معمولاً پس از چند هفته خود به خود برطرف می‌شود

4. علل جدی پزشکی (نادرتا)
   برخی شرایط نادر ممکن است نیاز به بررسی تخصصی مغز و اعصاب کودکان داشته باشند، مانند:

   • اختلالات استخوانی جمجمه

   • کیست یا ضایعات مغزی

   • مشکلات رشد مغز

---

زمان مراجعه به پزشک

والدین باید در موارد زیر سریعاً با پزشک مشورت کنند:

• برآمدگی با افزایش اندازه سریع همراه باشد

• همراه با علائم عصبی یا تأخیر رشد باشد

• همراه با قرمزی، درد یا ترشح باشد

در این موارد، مراجعه به جراح مغز و اعصاب کودکان ضروری است.

---

دکتر علی ریاضی؛ جراح مغز و اعصاب کودکان در اصفهان

دکتر علی ریاضی با تخصص در جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات کودکان و فلوشیپ جراحی اعصاب کودکان از آمریکا و اتریش، یکی از بهترین پزشکان برای بررسی و درمان مشکلات مغزی و جمجمه‌ای نوزادان است.

ویژگی‌های برجسته دکتر ریاضی:
🔹 تجربه گسترده در جراحی نوزادان و کودکان
🔹 تشخیص دقیق انواع برآمدگی‌ها و مشکلات مغزی
🔹 استفاده از تکنولوژی‌های روز و روش‌های کم‌تهاجمی
🔹 ارائه مشاوره جامع و مراقبت کامل پیش و پس از درمان

---

نکات مهم برای والدین

• نگهداری آرام نوزاد: جلوگیری از ضربه به سر

• پیگیری سونوگرافی یا تصویربرداری‌های لازم در صورت تشخیص پزشک

• ثبت تغییرات اندازه یا شکل برآمدگی برای اطلاع پزشک

• مراجعه به متخصص مغز و اعصاب کودکان در موارد مشکوک

  بیشتر بخوانید: عوارض عمل تومور مغزی در کودکان