در درصد بسیار کمی از نوزادان می توان وضعیتی به نام ماکروسفالی (یا بزرگ بودن سر نوزاد) را مشاهده نمود. با توجه به علت آن، ماکروسفالی می تواند خطرناک یا عادی در نظر گرفته شود. این وضعیت در برخی موارد نیاز به درمانهای پزشکی تخصصی دارد و عدم تکمیل پروسه درمانی می تواند عواقب جدی برای نوزادان در پی داشته باشد.
بزرگ بودن سر نوزاد چیست؟
وضعیتی که ما در اینجا به عنوان بزرگ بودن سر نوزاد تعریف می کنیم در واقع اندازه غیر عادی است که سر نوزاد نسبت به همسالان و هم جنسان خود دارد. اگر اندازه محیط سر نوزاد نسبت به 97 درصد از نوزادان هم سن و هم جنس خود بزرگتر باشد به عنوان ماکروسفالی (Macrocephaly) تشخیص داده می شود.
دلایل بروز ماکروسفالی
به طور کلی ماکروسفالی را می توان به دو نوع خوش خیم و بدخیم تقسیم کرد. در برخی از افراد ماکروسفالی یکی از ویژگیهای طبیعی خانوادگی محسوب می شود که غالبا هیچ خطری را ایجاد نمی کند و به درمان نیاز ندارد. اما در برخی از موارد بزرگ بودن سر نوزاد می تواند به دلایل بدخیم زیر باشد:
هیدروسفالی
هیدروسفالی جزء اختلالات سیستم عصبی مرکزی است که در آن مایع مغزی- نخاعی به طور غیر عادی در بطن های مغز تجمع می کند. این وضعیت باعث بزرگ شدن بطن و در نتیجه وارد آوردن فشار زیاد به مغز می گردد.
تومور مغزی
ماکروسفالی می تواند یکی از نشانه های وجود تومور مغزی در نوزادان باشد. تومور مغزی مادرزادی اغلب منجر به افزایش سریع اندازه دور سر در نوزادان میگردد.
عفونت مغزی
بزرگ بودن سر نوزاد ممکن است یکی از علائم عفونت های مغزی مانند آنسفالیت و مننژیت باشد. این بیماری ها می توانند با ایجاد تورم و تحریک بافتهای مغز موجب افزایش اندازه دور سر شوند.
بیماری های ژنتیکی
برخی از سندروم های ژنتیکی نیز از عوامل دخیل در بزرگ شدن بیش از حد سر نوزادان می باشند. در این زمینه می توان به سندرم کاودن، سندرم گورلین، سندرم سفالو پلی سینداکتیلی گریک و … اشاره نمود.
در مجموع می توان گفت که دلایل و عواملی که می توانند منجر به ماکروسفالی شوند زیاد هستند. بنابراین تشخیص قطعی باید توسط پزشک متخصص صورت گیرد.
بزرگ بودن دور سر
علائم و عوارض
علائم و عوارض بزرگ بودن سر نوزاد بسته به علت آن از فردی به فرد دیگر متفاوت است. در مواردی که میکروسفالی خوش خیم تشخیص داده شود معمولا فاقد عوارض و علائم است. در سایر موارد میتوان برخی از علائم زیر را مشاهده نمود:
مشکلات روانی –رفتاری
خواب آلودگی غیر طبیعی (زیاد)
وجود حرکات غیر عادی چشم
نوزاد در تغذیه مشکل داد (اشتهای کم).
وجود نقاط برآمده روی سر و …
عوارض این بیماری در صورت عدم درمان می توانند بسیار جدی باشند و منجر به اختلالات شدید رفتاری و حتی مرگ گردند.
نحوه تشخیص علل بیماری
خود ناهنجاری بزرگ بودن سر نوزاد با اندازه گیری های استاندارد دور سر تشخیص داده می شود. با این وجود یافتن علت این عارضه نیازمند معاینات و آزمایشات بیشتری می باشد. از جمله تکنیکهای تشخیص که در این زمینه به کار گرفته می شوند می توان به موارد زیر اشاره نمود:
انواع تصویر برداری (مانند سی تی اسکن، سونوگرافی و MRI).
انواع آزمایش خون
بررسی سابقه پزشکی
درمان بزرگ بودن سر نوزاد
نوع و پروسه درمانی ماکروسفالی کاملا وابسته به علت ایجاد کننده آن در نوزاد است. در مواردی که فرد مبتلا به تومورهای مغزی است می توان از جراحی و شیمی درمانی بهره گرفت. در این زمینه پزشک متخصص یا فوق متخصص باید با توجه به وضعیت بیمار نوع درمان را مشخص کند.
به علاوه برخی از نوزادان در ادامه روند درمانی نیاز به رفتار درمانی، گفتار درمانی، فیزیوتراپی و … دارند.
درمان ماکروسفالی در اصفهان و ایران
درمان ماکروسفالی نوزادان بسیار حساس و نیازمند تجربه و تخصص بالایی است. مطب دکتر علی ریاضی جراح مغز، اعصاب و ستون فقرات (و همچنین دارای فلوشیپ جراحی اعصاب کودکان از آمریکا و اتریش) آماده مشاوره و ویزیت در مورد انواع بیماری های مغز و اعصاب برای شما مراجعه کنندگان محترم است. شما می توانید برای دریافت نوبت ویزیت و مشاوره تخصصی با مطب ایشان به وسیله راههای ارتباطی موجود در سایت در ارتباط باشید.
بیشتر بخوانید: برجستگی ستون فقرات نوزاد
ارسال دیدگاه