- info@dr-riazi.com
- 03132240943 و 09925062005
وقتی برای اولین بار یک کودک دچار تشنج می‌شود، والدین به شدت نگران می‌شوند. ترس، سردرگمی و اضطراب در مورد آینده کودک کاملاً طبیعی‌ست. در این شرایط، یکی از سوالاتی که اغلب والدین می‌پرسند این است: آیا بیماری صرع در کودکان قابل درمان است؟ این سوال اهمیت زیادی دارد، چرا که پاسخ به آن می‌تواند مسیر تصمیم‌گیری خانواده و پزشک را مشخص کند.
صرع در کودکان با وجود پیچیدگی‌هایی که دارد، در بسیاری از موارد کنترل‌پذیر و حتی درمان‌پذیر است. اما نوع صرع، سن شروع، علت زمینه‌ای و پاسخ بدن کودک به داروها، همگی در این مسیر تأثیرگذار هستند.
صرع یک اختلال عصبی مزمن است که به دلیل فعالیت غیرطبیعی سلول‌های مغز باعث بروز تشنج‌های مکرر می‌شود. تشنج می‌تواند به‌صورت لرزش‌های شدید بدن، سفتی عضلات، خیره شدن چشم، یا حتی لحظاتی کوتاه از بی‌هوشی ظاهر شود. بسته به نوع صرع و محل درگیری مغز، علائم می‌تواند متفاوت باشد.
در کودکان، صرع ممکن است در ماه‌های اول زندگی یا سال‌های اولیه مدرسه ظاهر شود. گاهی علت مشخصی برای آن وجود دارد، مانند آسیب مغزی هنگام تولد، عفونت‌ها، یا ناهنجاری‌های ژنتیکی. در بسیاری از موارد هم هیچ علت واضحی یافت نمی‌شود که به آن صرع ایدیوپاتیک یا بدون علت مشخص گفته می‌شود.
نه همیشه. برخلاف باور رایج، بسیاری از انواع صرع در کودکان به مرور زمان بهبود پیدا می‌کنند یا کاملاً درمان می‌شوند. برخی از انواع صرع‌های خوش‌خیم دوران کودکی، مثل صرع رولاندیک، معمولاً با افزایش سن و رشد مغز ناپدید می‌شوند و دیگر نیازی به درمان مادام‌العمر ندارند.
اما در مقابل، برخی دیگر از انواع صرع مزمن هستند و به درمان طولانی‌مدت نیاز دارند. به همین دلیل است که باید ابتدا نوع دقیق صرع مشخص شود و سپس بر اساس آن برنامه درمانی تدوین گردد.
برای پاسخ به این سوال که آیا بیماری صرع در کودکان قابل درمان است؟ ابتدا باید مطمئن شد که کودک واقعاً مبتلا به صرع است. هر تشنجی الزاماً به معنای صرع نیست. گاهی تب بالا، کمبود قند خون یا عفونت شدید هم می‌تواند باعث بروز تشنج شود.
تشخیص صرع با معاینه بالینی دقیق، بررسی شرح حال، نوار مغز (EEG)، و در صورت نیاز تصویربرداری از مغز (مثل MRI) انجام می‌شود. نوار مغز یکی از ابزارهای کلیدی‌ست که به پزشک کمک می‌کند فعالیت الکتریکی غیرطبیعی مغز را شناسایی کند.
در بیشتر موارد، صرع در کودکان با داروهای ضدتشنج کنترل می‌شود. پزشک با توجه به نوع و شدت تشنج، یک داروی مناسب را تجویز می‌کند. در بسیاری از کودکان، همان داروی اول به خوبی مؤثر واقع می‌شود و تشنج‌ها کاملاً قطع می‌شود.
در صورتی که داروی اول مؤثر نباشد، ممکن است نیاز به تغییر یا ترکیب داروها باشد. هدف از درمان این است که کودک زندگی روزمره طبیعی داشته باشد، بدون اینکه عوارض جانبی داروها کیفیت زندگی او را کاهش دهد.
در برخی موارد نادر، اگر داروها نتوانند حملات را کنترل کنند، روش‌های دیگر مانند رژیم غذایی کتوژنیک، جراحی مغز یا استفاده از دستگاه تحریک‌کننده عصب واگ (VNS) هم می‌تواند مطرح شود.
بله، مانند هر داروی دیگری، داروهای ضدصرع هم ممکن است عوارض داشته باشند. این عوارض می‌تواند شامل خواب‌آلودگی، تغییرات خلقی، اختلال در تمرکز، یا مشکلات گوارشی باشد. اما خبر خوب این است که در اغلب موارد، این عوارض با تنظیم دوز دارو یا تعویض آن قابل مدیریت هستند.
مهم این است که داروها به‌طور منظم مصرف شوند و هیچ دوزی فراموش نشود. قطع ناگهانی دارو بدون نظر پزشک می‌تواند خطرناک باشد و باعث تشنج‌های شدید شود.
خانواده نقش کلیدی در مدیریت بیماری دارند. حمایت عاطفی، ایجاد محیطی آرام، پیگیری منظم درمان، آموزش به کودک درباره بیماری‌اش و آماده‌سازی مدرسه یا محیط‌های اجتماعی برای درک وضعیت کودک، همگی در کنترل و بهبود کیفیت زندگی کودک مؤثرند.
مهم است که خانواده‌ها صرع را مانند یک بیماری شرم‌آور نبینند. کودک باید بداند که با داشتن صرع هم می‌تواند موفق، شاد و سالم باشد، فقط کافی است با آگاهی و آرامش این مسیر طی شود.
پزشکان معمولاً زمانی از «درمان» صرع صحبت می‌کنند که کودک حداقل ۲ تا ۵ سال بدون هیچ‌گونه تشنج و بدون مصرف دارو زندگی کرده باشد. البته این موضوع کاملاً وابسته به نوع صرع و شرایط فردی کودک است.
در برخی موارد، حتی اگر تشنج‌ها با دارو کنترل شده باشد اما بدون قطع دارو، باز هم زندگی کودک طبیعی خواهد بود و مشکلی از نظر تحصیل، ورزش یا فعالیت‌های اجتماعی نخواهد داشت.
در اکثر موارد خیر. صرع به خودی خود باعث کاهش هوش یا افت تحصیلی نمی‌شود. با این حال، تشنج‌های مکرر یا کنترل‌نشده، به‌ویژه در دوران بحرانی رشد مغز، ممکن است در برخی کودکان تأثیرگذار باشد. همچنین عوارض برخی داروها ممکن است تمرکز یا حافظه را تحت تأثیر قرار دهد.
به همین دلیل پیگیری منظم پزشکی، بررسی وضعیت تحصیلی و روانی کودک، و در صورت نیاز مشاوره با روانشناس یا کاردرمانگر بسیار مهم است.
قطعاً بله. امروزه با پیشرفت‌های پزشکی، بسیاری از کودکان مبتلا به صرع می‌توانند به‌خوبی رشد کنند، درس بخوانند، ورزش کنند و زندگی شاد و مفیدی داشته باشند. تنها کافی‌ست آگاهی خانواده بالا باشد و بیماری به درستی مدیریت شود.
مهم‌ترین نکته این است که کودک احساس شرمندگی یا محدود بودن نداشته باشد. با حمایت درست، این کودکان می‌توانند حتی در بزرگسالی کاملاً بدون تشنج زندگی کنند.
اگر بخواهیم صادقانه و علمی پاسخ دهیم: آیا بیماری صرع در کودکان قابل درمان است؟ بله، در بسیاری از موارد قابل درمان یا دست‌کم قابل کنترل است. نوع صرع، تشخیص زودهنگام، داروی مناسب، همکاری والدین و پیگیری مداوم، همگی مسیر درمان را هموار می‌کنند.
اصرار بر پیگیری پزشکی، اجتناب از خوددرمانی یا ترس بیش از حد، و توجه به وضعیت عاطفی کودک، مهم‌ترین نکاتی هستند که هر خانواده‌ای باید در این مسیر در نظر داشته باشد.
تمامی توصیه های آورده شده صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شما عزیزان است و جایگزین تشخیص و درمان پزشک را نمی گیرد بنابراین تحت هر شرایطی باید به پزشک خود مراجعه نمایید.
مطالب مرتبط:
ارسال دیدگاه